Yumurtalık’ta nereyi kazsan tarih fışkırıyor…

Kuruluşundan itibaren Osmanlı hâkimiyetine kadar Romalılar, Persler, Bizanslılar, İlk İslam fetihleri, Haçlılar, Ermeniler, Memluklular hâkimiyetinde kalan Yumurtalık’ta nereyi kazsan tarih fışkırıyor. Tarihi kayıtlara Aigeai Antik kenti olarak geçen Yumurtalık’ta tarihi Roma hamamı kalıntılarında gün yüzüne çıkarılan Poseidon mozaiği de buna en güzel örnek teşkil ediyor.

Asırlar önce bir Makedonya kolonisi tarafından liman şehri olarak kurulan ve bundan önceki tarihi bilinmeyen stratejik öneme sahip Yumurtalık (Ayas), Roma devri boyunca imparatorların uğrak yeri ve donanma üssü olarak kullanıldı. Kuruluşundan itibaren Osmanlı hâkimiyetine kadar Romalılar, Persler, Bizanslılar, İlk İslam fetihleri, Haçlılar, Ermeniler, Memluklular hâkimiyetinde kalan Yumurtalık, tarihi kayıtlara Aigeai Antik kenti olarak geçti. Büyük İskender’in kurduğu, adına sikkeler bastırılan ve mitolojiye göre tanrıları kendine hayran bırakan Yumurtalık, antik dünyanın değerli liman şehri ve Roma’nın stratejik bakımdan en önemli donanma üssü oldu. 1266 yılından 1347 yılına kadar defalarca Memlukluların saldırısına uğrayıp tahrip edilen şehir, sıkça yıkılıp yeniden düzenlendi.

Venedikli ünlü gezgin Marko Polo’nun Asya’ya ilk ayak bastığı yer olarak bilinen Yumurtalık, geçmiş yıllardan buyana ortaya çıkarılan tarihi eserlerle adeta açık hava müzesini halini aldı. Geçen zamana inat ayakta durmayı başaran Deniz Kalesi, Kara Kalesi ile Süleyman Kulesi ve Marko Polo’nun uzun bir deniz yolculuğundan sonra Asya’da karaya ilk ayak bastığı iskele, ilçede tarihe tanıklık eden taşınmaz kültür varlıklarından ve aynı zamanda sembolleri oldu.

Bu bilinen kültür varlıklarının yanı sıra gün yüzüne çıkmayan birçok eserin de hala keşfedilmeyi beklediği Yumurtalık’ın tarihi zenginliği, geçtiğimiz yıllarda Yumurtalık’ın Dervişiye Mahallesi’ndeki Roma hamamı kalıntılarında Poseidon mozaiğinin ortaya çıkarılmasıyla bir kez daha anlaşıldı.

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından bulunduğu yerden çıkarılarak Adana Müze Kompleksinde sergilenmesine karar verilen Poseidon mozaiğindeki yazıt ise dikkati çeken ayrıntı oldu. Yaklaşık 1.700 yıllık olan ve üstünde Grekçe yazılmış “Bütün yıkananlar, size selam olsun” anlamı taşıyan yazıtın yer adlığı 11 metrekarelik mozaiğin kısmen tahrip olmuş durumda olması ise üzdü.

MS 3. ila 4. yüzyıllara tarihlenen mozaiğin ana bölümünde, Kronos ile Rheia’nın oğlu, Zeus ve Hades’in kardeşi, Roma mitolojisinde Neptün olarak bilinen deniz tanrısı Poseidon tasviri yer alıyor. Elindeki trident ile gösterilen Poseidon’un sağında ve solunda ise yunus figürleri bulunuyor.